Styczeń - Parafia pw. św. Łukasza Ewangelisty i św. Rity

Pochodziła z królewskiego rodu Dawida, z pokolenia Judy. Córka Joachima i Anny. Przez Boga wybrana na Matkę Jezusa Chrystusa. Jej postać jest obecna na kartach Nowego Testamentu od chwili Zwiastowania po Zesłanie Ducha Świętego. Anioł Gabriel zwiastuje Jej narodzenie Syna, który będzie “Synem Najwyższego” (Łk 1,26-38). Od tej chwili całkowicie oddała się Bogu. Za wskazaniem anioła odwiedza swoją krewną, św. Elżbietę, przyszłą matkę Jana Chrzciciela (Łk 1,39-58). Wraz ze swym oblubieńcem, św. Józefem, w związku ze spisem ludności udaje się do Betlejem, miasta, z którego wywodzi się Jej ród. Tutaj przychodzi na świat Jezus (Łk 2,1-20). Zgodnie z żydowskim obyczajem ofiarowuje Syna w świątyni (Łk l, 21-38). Wobec zagrożenia ze strony Heroda ucieka z Jezusem i św. Józefem do Egiptu (Mt 2,13-18). Po śmierci króla wraca do Nazaretu (Mt 2,19-23). Podczas pobytu w Jerozolimie przeżywa niepokój z powodu zagubienia swego Syna (Łk 2,41-49). Na godach weselnych w Kanie poprzez Jej wstawiennictwo Jezus czyni swój pierwszy cud (J 2,1-11). Maryja - świadek narodzin i śmierci Chrystusa. Stoi pod krzyżem Jezusa, który powierza Ją opiece swego umiłowanego ucznia Jana (J 19,25-27). Pod krzyżem zostaje Matką Kościoła i ludzkości. Po ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu pozostaje wśród apostołów w Jerozolimie. Osoba najbliższa Jezusowi. Ma szczególną rolę w dziele Zbawienia. Jej niezwykłe posłannictwo i miejsce w chrześcijaństwie odsłania tekst Apokalipsy Kościół od początku wierzył, że Jezus zachował ciało Maryi od skażenia śmiercią. Zabrał Ją z ciałem i duszą do nieba, koronując Ją na Królową nieba i ziemi. Jest patronką Kościoła powszechnego, wielu diecezji, zakonów, krajów, miast oraz asysty kościelnej, lotników, matek, motocyklistów, panien, piekarzy, prządek, studentów, szkół katolickich.

Według tradycji po wniebowstąpieniu Jezusa żyła jeszcze 12 lat. Niektóre dokumenty mówią, że mieszkała ze św. Janem w Efezie, inne, że nie opuszczała Jerozolimy. Pusty grób Maryi znajduje się obok Ogrodu Oliwnego w dolinie Cedron. Fakty z Jej życia, tytuły i wezwania modlitewne oraz cudowne wydarzenia za Jej przyczyną Kościół rozważa w ciągu wielu świąt podczas całego roku liturgicznego.

W ikonografii Najświętsza Panna Maryja obok Jezusa jest najczęściej występującą postacią. Sztuka chrześcijańska rozwinęła szereg typów Madonny: z Dzieciątkiem, Matki Bożej tkliwej, majestatycznej (w sztuce bizantyjskiej), tronującej, opiekuńczej, orędującej, dziewczęcej, surowej władczyni, królowej, mieszczki, wieśniaczki, wytwornej damy Ukazywana jest jako Bogurodzica, Niepokalana, Bolesna, Wniebowzięta, Niewiasta z Apokalipsy, Różańcowa, Wspomożycielka, Królowa, Matka Kościoła. Jej atrybutami są m.in.: gołąb - symbol Ducha Świętego, siedem gołębi - oznaczających siedem darów Ducha Świętego, jagnię, jaskółka, jednorożec; ciała niebieskie: gwiazdy księżyc, półksiężyc, słońce i gwiazdy; kwiaty: anemon, fiołek, irys, lilia, lilia w ręku - symbol Niepokalanej, róża, różany szpaler; drzewa: cedr, dąb, drzewo figowe; owoce: cytryna -znak cierpienia, goździk, jabłko - symbol Odkupienia, truskawka, winorośl, winogrono jako symbol Jezusa zrodzonego ze szlachetnego winnego szczepu; ciernie, Iza, mały krzyż, krucyfiks, miecz, miecz w piersi, siedem mieczów, narzędzia męki w dłoniach anioła; Boskie Miasto, kielich, kielich z hostią, korona, księga, otwarta księga, naszyjnik, naszyjnik z korali, perła, różaniec, smok u stóp, studnia.

Święto Bożej Rodzicielki Maryi. Najwyższy tytuł Maryi. Podkreśla wagę Jej macierzyństwa. To najstarsze Maryjne święto.

 

św. Almachiusza m. (+ ok. 400),

św. Fulgencjusza bpa (+ 533),

św. Józefa Marii Tomasi kard. (+ 1713),

św. Martyny dz. m. (+ ok. 226),

św. Odiiona op. (+ 1049),

św. Wincentego Marii Strambi bpa zk. (+ 1824).

 

Urodził się w rodzinie zamożnej i głęboko religijnej. Jego babka, matka Emmelia, siostra Makryna Młodsza i dwaj bracia - Grzegorz z Nyssy i Piotr z Sebasty, zostali wpisani do kanonu świętych. Jest to wyjątkowy fakt w dziejach Kościoła. Studiował retorykę oraz prawo w Konstantynopolu i Atenach. W tym okresie zaprzyjaźnił się z Grzegorzem z Nazjanzu. Przeżycia po śmierci brata poważnie wpłynęły na jego życie. Odbył podróż po Egipcie, Palestynie, Syrii, Mezopotamii, zapoznając się z życiem ascetów. Powróciwszy do rodzinnego domu, rozdał swoją majętność ubogim, a sam podjął życic pustelnicze. Nad rzeką Iris założył pustelnię, gdzie zaczęły gromadzić się zastępy mnichów. W 364 roku został kapłanem, sześć lat później arcybiskupem w swoim mieście - Cezarei Kapadockiej. Człowiek szerokiej wiedzy, znakomity mówca, pracowity i miłosierny. Bronił chrześcijaństwa przed arianami. Pozostawił bogatą spuściznę literacką. Poprzez swój “Asceticon" stal się ojcem i prawodawcą monastycyzmu wschodniego. Twórca liturgii wschodniej. W Kościele Wschodnim doznaje czci jako jeden z najbardziej popularnych świętych. Patron bazylianów i sióstr św. Krzyża.

W ikonografii przedstawiany jest św. Bazyli jako biskup w pontyfikalnych szatach rytu łacińskiego, a także ortodoksyjnego, jako mnich w benedyktyńskiej kukulli, eremita. Jego atrybutami są: czaszka, gołąb nad głową, księga, model kościoła, paliusz, rylec.

 

Był wielkim teologiem, humanistą i poetą. Po studiach w Cezarei Palestyńskiej, Aleksandrii i Atenach podjął życie klasztorne w Foncie, gdzie przebywał już św. Bazyli. Był biskupem Sasiny a następnie pierwszym patriarchą Konstantynopola. Zrzekł się godności metropolity, aby w samotni oddawać się kontemplacji i pracy pisarskiej. W swych poematach, których ocalało 245, pisze o tajemnicy wiary oraz przeżycia mistycznego. Patron bazylianów i poetów.

W ikonografii św. Grzegorz ukazywany jest jako biskup rytu bizantyjskiego lub w pontyfikalnych szatach rytu rzymskiego. Czasami u jego stóp Lucyfer - symbol herezji. Jego atrybutami są: anioł, księga Ewangelii, paliusz.

 

św. Adelarda (+ 837),

śwśw. braci: Argeusa, Narcyza, Marcelina mm. (+ pocz. IV w.),

św. Makarego z Aleksandrii kpł. op. (+ 394),

św. Martyniana bpa (+ ok. 431),

bł. Stefanii Ouinzani zk. (+ 1540).

 

Pochodziła z rycerskiego rodu. Prowadząc życie ascetyczne, pełne gorliwości i wyrzeczeń, oddziaływała szeroko poprzez swoją duchowość. Kilkakrotnie stawała się wybawicielką Paryża. W roku 451 na wieść o nadciągających Hunach pod wodzą Attyli powstał popłoch w mieście, gdyż obawiano się najazdu hordy Genowefa zachęcała do zachowania spokoju, przepowiadając, że Bóg ochroni miasto. Rzeczywiście Attyla skierował swoje wojsko w inną stronę. Gdy mieszkańcom Paryża groził głód, zorganizowała flotyllę rzeczną, która zaopatrzyła miasto w żywność. Zmarła 3 stycznia 500/502? roku. Główna patronka Francji i Paryża. Jest także patronką dziewic, pasterzy, producentów świec woskowych, rybaków, rzemieślników, właścicieli składu win, żołnierzy.

W ikonografii św. Genowefa przedstawiana jest jako młoda mniszka lub pasterka pasąca owce. Malowana także z dwoma kluczami Paryża, zawieszonymi u pasa; ukazywana, gdy przywraca wzrok, a także ze świecą, którą - według legendy - zdmuchiwał diabeł podczas modlitwy, a anioł zapalał z powrotem. Jej atrybutami są: anioł i księga, czasza, kądziel, kij pasterski, dwa klucze, medalik, naczynie; niewidomy, którego uzdrawia; owca.

 

Błogosławiona urodziła się na zamku Krzyżanow (Morawy). Jako 17-letnia dziewczyna wyszła za mąż, stając się panią na Lemberku. Wychowała wzorowo czworo dzieci. Oddana modlitwie i ludziom. Jest patronką młodych małżeństw i matek. Obchodzący w dniach 29 stycznia, 28 listopada, 16 grudnia swoje imieniny, mają tylko tę patronkę.

 

św. Antera pp. m. (+ 236),

śwśw. Cyryna, Pryma, Teogenesa, mm. (+ 320),

św. Florencjusza bpa (+ ok. 378),

św. Gordiusza setnika, m. (+ ok. 304),

św. Piotra m. (+ ok. 310),

śwśw. Teopempta, Teonasa, mm. (+ 300).

 

Żona, matka kilku synów, kobieta ciesząca się pełnią zamożnego życia, mając około czterdziestu lat traci (zapewne podczas epidemii) matkę, męża, dzieci. Rozpoczyna inne życie - w wyrzeczeniu, pokucie, modlitwie. Ostatni czas spędziła jako rekluza - pustelnica zupełnie odcięta od świata. Odznaczała się szczególnym nabożeństwem do Trójcy Przenajświętszej oraz Chrystusa cierpiącego. Zaliczana jest do największych mistyczek średniowiecza. Relikwie bł. Anieli spoczywają w kościele św. Franciszka w Foligno. Jako mistyczka otrzymała znak na sercu, który można oglądać w osobnym relikwiarzu.

 

św. Dafrozy żony matki m. (+ ok. 362),

św. Elżbiety Bayley Seton (+ 1821),

św. Grzegorza bpa w Langres (+ 539),

śwśw. Hermeta, Ageusza, Kajusa, mm. (+ 235/238?),

św. Rygoberta bpa w Reims (+ ok. 740).

 

Urodził się około 1003 roku w Islip koło Oksfordu. Wstąpił na tron Anglii w wieku 39 lat, słynąć z wielkiej pobożności. Jako król cieszył się miłością i szacunkiem swoich poddanych. Otaczał opieką ubogich, chorych, ułomnych. Tryb życia bardziej mniszy niż królewski dał mu przydomek “Wyznawca". Zmarł 5 stycznia 1066. Pochowany w katedrze westminsterskiej, którą ufundował, w kaplicy mieszczącej się za głównym ołtarzem. Kanonizowany przez Aleksandra III w 1161 roku. Od XIV wieku główny patron Anglii oraz angielskich królów. W kalendarzu wspominany także 13 października - w rocznicę pierwszego przeniesienia relikwii Świętego (1166 r.).

W ikonografii św. Edward przedstawiany jest jako wysoki mężczyzna z brodą, w królewskim płaszczu. Czasami niesie chorego. Podanie bowiem głosi, że sam brał niejednego z nich na plecy i zanosił do swojego zamku. Czasem ukazywany jako rycerz w pełnej zbroi. Jego atrybutami są: anioł, berło królewskie, kubek, miecz, pierścień, postać trędowatego.

 

Urodził się w końcu IV wieku w rodzinie pasterza w Sis - na pograniczu Cylicji i Syrii. Próbował stosować w życiu różne formy ascezy. Wreszcie zamieszkał w pobliżu Antiochii Syryjskiej na zbudowanym przez siebie kamiennym słupie z małą platformą, na której przebywał około 40 lat (stąd jego przydomek Słupnik). Był człowiekiem kontemplacji i wielkim pokutnikiem. Pokarm ograniczał do minimum. Przed deszczem i upalnym słońcem chronił go jedynie płaszcz z kapturem. Ta nietypowa forma surowej ascezy i modlitwy ściągała wielu przybyszów - jedni prosili o radę, drudzy o modlitwę, innymi kierowała ciekawość. Wtedy kolumna, na której przebywał, stawała się amboną. Zmarł 28 sierpnia 459 roku. Na miejscu, gdzie stał słup, wybudowano świątynię, do której wędrowali pątnicy do XVII wieku. Później została ona zburzona przez Arabów. Dziś stoi tam ołtarz.

W ikonografii św. Szymon przedstawiany jest najczęściej w scenie na słupie. Jego atrybutem jest bicz.

 

św. Emiliany dz. (+ VI w.),

św. Jana Nepomucena Neumanna bpa Filadelfii (+ 1860),

bł. Piotra Bonilli kpł. zk. (+ 1935),

bł. Rogera kpt. zk. (+ 1237), św. Telesfora pp. m. (+ 136).

 

Pokłon Mędrców ze Wschodu złożony Dziecięciu Jezus, opisywany w Ewangelii przez św. Mateusza (2,1-12), symbolizuje pokłon świata pogan, wszystkich ludzi, którzy klękają przed Bogiem Wcielonym. To jedno z najstarszych świąt w Kościele. Trzej królowie być może byli astrologami, którzy ujrzeli gwiazdę - znak narodzin Króla. Jednak pozostanie tajemnicą, w jaki sposób stała się ona dla nich czytelnym znakiem, który wyprowadził ich w daleką i niebezpieczną podróż do Jerozolimy. Herod podejmując ich dowiaduje się o celu podróży Podejrzewa, że narodził się rywal. Na podstawie proroctwa w księdze Micheasza (5,1) kapłani jako miejsce narodzenia Mesjasza wymieniają Betlejem. Tam wyruszają Mędrcy Odnajdując Dziecię Jezus, ofiarowują mu swe dary. Otrzymawszy we śnie wskazówkę, aby nie wracali do Heroda, udają się do swoich krajów inną drogą. Tradycja na podstawie trzech hojnych darów: złota, kadzidła i mirry określa ich liczbę, wiek, kolor skóry i symbolikę. W VI wieku dodano im tytuły królewskie i świtę, a w IX imiona: Kacper, Melchior i Baltazar. Z czasem kształtuje się wyobrażenie, że reprezentują trzy znane części świata: Europę, Azję i Afrykę. Trzej Mędrcy byli natchnieniem dla artystów i poetów.

W ikonografii od czasów wczesnochrześcijańskich są przedstawiani jako ludzie Wschodu w barwnych, częstokroć perskich szatach. W X wieku otrzymują korony. Z czasem w malarstwie i rzeźbie rozwijają się różne typy ikonograficzne Mędrców.

 

św. Andrzeja Corsini mn. bpa Fiesole (+ 1374),

św. Karola z Sezze zk. (+ 1670),

św. Makry dz. m. (+ III w.),

św. Melaniusza bpa Rennes (+ ok. 530),

św. Piotra Tomasza mn. bpa m. (+ 1366),

św. Rafaela Marii Porrasdz. (+ 1925).

 

. Wszechstronnie wykształcony, założył własną szkołę w Antiochii i Nikomedii. W prowadzonych studiach biblijnych przyznawał pierwszeństwo dosłownej interpretacji Pisma Świętego, chyba że tekst natchniony ma sens ukryty, jak w przypowieści, przenośni itp. Ta norma obowiązuje do dzisiaj. Za cesarza Licyniusza torturowano go, aby wyrzekł się Chrystusa. Ścięty mieczem 7 stycznia 312 roku. Podanie głosi, że cesarz Konstantyn Wielki kazał złożyć ciało św. Lucjana w Helenopolis. Pod koniec życia miał przyjąć chrzest przy relikwiach tego Męczennika.

 

św. Kanuta Lawarda księcia (+ 1131),

bł. Mateusza z Agrigento bpa (+ 1451),

św. Niceta bpa (+ V w.),

św. Rajmunda de Penafort kpł. zk. (+ 1275),

św. Teodora mn. (+ VI w.)

 

Pochodził z rzymskiego rodu. Z pustym, gdzie wiódł życie pełne pokuty udał się do starożytnej prowincji Noricum (obecne tereny Austrii). W czasie niespokojnym, zakłócanym przez najazdy Germanów, chronił miejscową ludność. Spełniwszy swe publiczne, charytatywne zadania, udawał się do klasztoru, który założył w Favianac, gdzie w ascezie poświęcał wiele godzin modlitwie. Austria czci św. Seweryna jako swojego głównego patrona. Także Bawaria i diecezja w Linz.

W ikonografii św. Seweryn przedstawiany jest jako mnich lub pielgrzym. Jego atrybutem jest anioł i dzban na oliwę.

 

św. Erharda bpa Ratyzbony (+ ok. 689),

św. Maksyma bpa Pawii (+ VI w.),

św. Pacjensa bpa (+ II w.),

śwśw. Teofila dk. i Helladiusza, mm. (+ ok. 340),

św. Wawrzyńca Justiniani bpa patr. Wenecji (+ 1455).

 

Urodził się w Północnej Afryce. Będąc zakonnikiem w klasztorze niedaleko Monte Cassino, otrzymał nominację na arcybiskupa Canterbury. Wymówił się od tej godności. Po pewnym czasie udał się do Brytanii, aby nauczać tam wiary Zmarł w 710 roku.

 

Pochodził z rzymskiej rodziny zamieszkałej w Antiochii - stolicy Syrii. Przymuszony przez rodziców do małżeństwa, za obopólną zgodą ze swą małżonką Bazylissą, postanowił żyć w dziewictwie (podobne postanowienia w hagiografii nie należą do rzadkości). Podczas krwawego prześladowania chrześcijan przez Dioklecjana zadenuncjowano go, iż w swoim domu dawał schronienie kapłanom. Będąc w więzieniu swoją wiarą nawrócił m. in. 20 żołnierzy rzymskich. Po torturach ścięty mieczem w roku 305(?).

 

bł. Alicji Le Clerc zk. (+ 1622),

bł. Antoniego Fatati bpa Ancony (+ 1484),

św. Marcelina bpa Ancony (+ ok. 550),

św. MarcJany dz. m. (+ ok. 303),

św. Piotra bpa Sebasty (+ 391).

 

Młodszy brat św. Bazylego. Retor, pisarz. Wstąpił do klasztoru położonego nad Morzem Czarnym, który założył jego brat, św. Bazyli. Stamtąd powołano go na biskupa Nyssy (371). W 380 roku wybrany metropolitą Sebasty. Na soborze w Konstantynopolu (381) witano go owacyjnie jako “filar Kościoła”. Jeden z najwybitniejszych teologów Kościoła Wschodniego. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę pism religijnych, m. in. ascetycznych i mistycznych, komentarzy biblijnych.

W ikonografii św. Grzegorz ukazywany jest jako grecki biskup. Trzyma ewangeliarz.

 

św. Agatona pp. (+ 682),

bł. Anny od Aniołów Monteagudo zk. (+ 1686),

bł. Grzegorza X pp. (+ 1276),

bł. Idziego zk. (1518),

św. Jana Dobrego bpa w Mediolanie (+ VII w.),

św. Marcjana kpt. (+ 470),

św. Piotra Orseolodoży mn. (+ 987),

św. Wilhelma bpa w Bourges (+ 1209).

 

. Urodziła się w Pawii. Jako młoda dziewczyna poświęciła się Bogu. Gdy w roku 476 Odoaker, król Gotów, złupił miasto, znalazła się wśród branek. Wraz z innymi jeńcami wykupił ją św. Epifaniusz, biskup, jej brat. Życie Honoraty pełne było modlitwy, miłosierdzia i oddania ludziom, którzy darzyli ją powszechnie czcią. Zmarła około 500 roku.

W ikonografii św. Honorata ubrana jest w tunikę. Trzyma księgę.

 

św. Anastazego mn. (+ ok. 570),

św. Hygina pp. m. (+ 140),

św. Melchiadesa (Miicjadesa) pp. m. (+ 314),

św. Palemona op. (+ ok. 330),

św. Salwiusza bpa Amiens m. (+ ok. 625),

św. Teodozego Cenobiarchy mn. (+ 529),

bł. Tomasza z Cori kpł. zk. (+ 1729).

 

Pochodził z Cezarei Mauretańskiej (dzisiaj w Algierii). Na początku prześladowania chrześcijan za czasów Dioklecjana Arkadiusz uciekł z miasta i ukrywał się. Na wieść o aresztowaniu rodziny wrócił i sam stawił się przed sędzią. Po bezskutecznych namowach, aby porzucił wiarę, poddano go torturom. Połamawszy mu nogi ukrzyżowano.

 

bł. Aelreda op. (+ 1167),

św. Antoniego Marii Pucci kpł. zk. (+ 1892),

św. Benedykta Biscopa op. (+ 689),

bł. Bernarda z Corleone zk. (+ 1667),

św. Jana bpa Rawenny (+ 494),

bł. Małgorzaty Bourgeoys dz. zk. z Kanady (+ 1770),

śwśw. Tygriusza kpł. i Eutropiusza lektora, mm. (+ 404).

 

Urodził się około 315 roku, jako syn pogańskich notabli. Studia filozoficzne i lektura Ewangelii doprowadziły go do chrześcijaństwa. Przyjął chrzest jako żonaty mężczyzna w 345 roku. Był na tyle gorliwym wyznawcą, iż w 350 roku obrano go biskupem rodzinnego miasta. Zgodnie z ówczesną praktyką czasami żonaci mogli być podnoszeni do takiej godności. Za sprzeciw wobec arian skazano go na wygnanie do Azji Mniejszej. Po powrocie prowadził czynne życie jako pasterz, teolog, wpływając na charakter Kościoła Galii. Zmarł w 367 roku. Pozostawił po sobie sporą spuściznę literacką. Św. Hilary należy do pierwszych wyznawców, któremu Kościół na Zachodzie zaczął oddawać publicznie liturgiczną cześć. Dotychczas było to niemal wyłącznym przywilejem męczenników. Patron Poitiers, La Roche. Jako nauczyciel i obrońca prawd wiary został ogłoszony doktorem Kościoła. Modlą się do niego ukąszeni przez węże.

W ikonografii św. Hilary przedstawiany jest w stroju biskupim. Jego atrybutami są: księga, laska pasterska, mitra, pióro pisarskie, piorun; smok lub wąż - symbolizujące arian.

 

Pochodziła z bardzo ubogiej rodziny w Binasco. Jako 22-letnia dziewczyna wstąpiła do klasztoru o surowej regule. W nim nauczyła się czytać i pisać, a przede wszystkim poznawać i kochać Boga. Była mistyczką. Słynęła z mądrości, proroctw oraz daru czytania w ludzkich sercach.

 

św. Agrycjusza bpa Trewiru (+ ok 335),

św. Glafiry dz. (+ IV w.),

śwśw. Gumezynda kpł. i Servusdei mn, mm. w Hiszpanii (+ 852),

śwśw. Hermyla i Stratonika, mm. (ok. 315),

św. Leoncjusza bpa w Cezarei Kapadockiej (+ IV w.),

św. Remigiusza bpa w Reims (+ 533).

 

Był Syryjczykiem, synem oficera. Przyjął święcenia kapłańskie. Za panowania Decjusza, gdy wybuchło prześladowanie wyznawców Chrystusa, został osadzony w więzieniu. Według relacji św. Paulina - Feliks był torturowany Jego poranione ciało wleczono po ostrych muszlach i skorupach. Podobnie jak ongiś św. Piotr, uszedłszy z więzienia, ukrywał się przez pewien czas w wyschłej studni. Po śmierci cesarza powrócił do swej miejscowości. Ponieważ jego rodzinny majątek skasowano, żyt z pracy rąk. Zmarł około 260 roku.

W ikonografii przedstawiany jest w towarzystwie anioła. Obok niego pająk symbol roztropności, ostrożności, ocalenia - bowiem otwór studni, gdzie św. Feliks spędził kilka miesięcy, był osłonięty pajęczyną, która ochroniła go przed prześladowcami.

 

św. Dacjusza bpa w Mediolanie (+ 552),

św. Makryny (+ 340),

św. Malachiasza proroka (+ V w. przed Chr.),

św. Nino (+ IV/V w.),

bł. Odoryka z Porclenone kpł. zk. (+1331),

św. Piotra Dondersa kpł. misjonarza w Gujanie (+ 1887).

 

Urodził się w starożytnej stolicy faraonów. Za jego czasów Teby były już tylko małą wioską. Gdy za cesarza Dioklecjana rozpoczęło się prześladowanie, aby uniknąć tortur i śmierci, uszedł na pustynię. Miał wtedy 20 lat. Mimo zakończonego wkrótce prześladowania pozostał na niej aż do śmierci. Był człowiekiem modlitwy i wielkiego wyrzeczenia. Jako pustelnik, mieszkając w jaskini, spędził samotnie 90 lat. Zmarł mając 113 lat. Zakon paulinów czci go jako swego patrona. Także piekarze i tkający dywany

W ikonografii św. Paweł Pustelnik przedstawiany jest w tkanej sukni z liści palmowych. Jego atrybuty: kruk, kruk z chlebem w dziobie, lew kopiący grób, przełamany chleb.

 

św. Arnolda Janssena założyciela werbistów (+ 1909),

św. Bonita bpa Clermont (+ 710),

bł. Franciszka de Capillas kpł. i zk. (+ 1648),

św. Izydora z Aleksandrii (+ 404),

św. Jana Calibita mn. (+ 450),

św. Makarego op. (+ 390),

św. Maksyma bpa (+ III w.),

św. Maura op. (+ VI/VII w.).

 

Jego pontyfikat trwał krótko - od maja 306 roku do 16 stycznia 309. Zreorganizował rozbitą w wyniku prześladowań administrację kościelną. Dużo przykrości doznał ze strony tzw. lapsi - chrześcijan, którzy w czasie prześladowań wyrzekli się wiary, a po wymaganym warunkom pokuty Papież został aresztowany na rozkaz cesarza Maksencjusza. Obito go rózgami, a następnie zesłano na wygnanie, gdzie umarł w nędzy. Patron Raciborza oraz stajennych. Według panującej opowieści, w dzień Świętego - 16 stycznia 1241 roku - Tatarzy obiegli miasto Racibórz. Wówczas pojawił się na obłokach św. Marceli. Oddziały przelękły się tego niezwykłego widoku i odstąpiły od miasta. Wdzięczni mieszkańcy ufundowali figurę Papieża w kaplicy i na miejskim placu.

W ikonografii św. Marceli przedstawiany jest w stroju papieskim. Jego atrybutami są: dyscyplina, konie przy żłobie, osioł.

 

św. Furseusza (+ 648),

bł. Gonsalwa zk. (+ ok. 1259),

św. Hilarego bpa (+ 429),

św. Honorata op. (+ ok. 450),

św. Melasa bpa (+ ok. 390),

śwśw. Ottona kpł., Bernarda dk., Akursjusza, Adiuta, Piotra braci zakonnych - mm. w Maroku (+ 1220),

św. Pryscylii (+ koń. I w.),

św. Tycjana bpa (+ V w.).

 

Urodził się w Środkowym Egipcie. Rodziców stracił wcześnie. Mając 20 lat, rozdał ubogim odziedziczony majątek i udał się na pustkowie, gdzie prowadził życie pełne umartwienia, milczenia, modlitwy. Miał dar widzenia rzeczy przyszłych. Słynął ze świętości i mądrości. Walki wewnętrzne, jakie ze sobą stoczył, stały się później ulubionym tematem malarzy (np. H. Bosch, M. Gruncwald) i pisarzy (G. Flaubcrt, A. France). Jego postawa znalazła wielu naśladowców. Sława i cuda sprawiły, że zaczęli ściągać uczniowie, pragnący poddać się jego duchowemu kierownictwu. Po wielu sprzeciwach zdecydował się ich przyjąć i odtąd oaza Farium na pustyni zaczęła zapełniać się rozrzuconymi wokół celami eremitów (miało ich być około 6000). Owe wspólnoty pustelników nazwano “laurami” (później także “ławrami”). Życie św. Antoniego było przykładem dla wielu nie tylko w Egipcie, ale i w innych stronach chrześcijańskiego świata. Patron zakonu antoninów, dzwonników, chorych, hodowców trzody chlewnej, koszykarzy, rzeźników, szczotkarzy, ubogich. Orędownik w czasie pożarów. W ciągu wieków wzywano go podczas epidemii oraz chorób skórnych.

W ikonografii św. Antoni przedstawiany jest jako pustelnik, czasami w długiej szacie mnicha. Szczególne zainteresowanie artystów budził temat kuszenia św. Antoniego. Jego atrybutami są: jeden, dwa lub trzy diabły, diabeł z pucharem, dzwonek, dzwonek i laska, krzyż egipski w kształcie litery “Tau”, księga reguły monastycznej, lampa, lampka oliwna, laska, lew kopiący grób, pochodnia, świnia, pod postacią której kusił go szatan, źródło.

 

śwśw. Antoniego, Merula, Jana, mn. (+ VI w.),

św. Juliana ps. (+ IV w.),

bł. Rozeliny mn. (+ 1329),

św. Sulpicjusza bpa (+ 647).

 

Córka króla Węgier Beli IV i Marii Laskaris. Jej dziadek po kądzieli był cesarzem bizantyjskim. Na wychowanie oddano ją do klasztoru, była bowiem ofiarowana Bogu jako votum dziękczynne za ocalenie kraju od najazdu Tatarów. Gdy chciano ją później zwolnić z zobowiązań, aby mogła wyjść za mąż, odmówiła. Przebywała w ufundowanym przez ojca klasztorze na wyspie, która od jej imienia wzięła miano i dzisiaj jest częścią Budapesztu. Prowadziła życie surowe. Uczynna, miłosierna, miała dar kontemplacji. Zmarła 18 stycznia 1270 roku w wieku 28 lat. Beatyfikowana w 1776 roku, kanonizowana w 1943.

W ikonografii przedstawiono Świętą w habicie dominikańskim, z królewską koroną złożoną u jej stóp, do ręki zaś włożono lilię i księgę. Atrybutem jej są także stygmaty.

 

św. Atenogena teologa m. (+ III/IV w.),

św. Beatrycze d'Este wdowy (+ 1262),

św. Deikoli op. (+ ok. 625),

św. Krystyny Ciccarelli zk. (+ 1543),

św. Leobarda ps.(+ ok. 593),

św. Liberaty dz. (+ 580),

śwśw, Moseusza i Ammoniusza żołnierzy, mm. (+ ok. 250),

św. Pryski dz. m. (+ 250),

św. Woluzjana bpa m. (+ ok. 496).

 

Do Szwecji przybył w roku 1153, towarzysząc legatowi papieskiemu, Mikołajowi z Albano, późniejszemu papieżowi Hadrianowi IV. Został biskupem Uppsali. Stąd wyprawił się z królem szwedzkim do Finlandii, gdzie podjął działalność misyjną i organizowanie Kościoła. Zginął w roku 1160 na zamarzniętej taili jeziora Kyulo, zamordowany przez wieśniaka, którego już wcześniej za zabójstwo obłożył kanoniczną klątwą. Św. Henryk jest patronem Finlandii.

W ikonografii św. Henryk przedstawiany jest w stroju biskupim z mitrą i pastorałem. Niekiedy towarzyszy mu postać chłopa-zabójcy.

 

Urodził się 17 stycznia 1842 roku w Korczynie koło Krosna. Po święceniach kapłańskich podjął pracę w Samborze. Następnie studiował w Rzymie, gdzie uzyskał dwa doktoraty: z teologii i prawa kanonicznego. Był profesorem seminarium przemyskiego, następnie dziekanem i rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1900 roku został biskupem w Przemyślu. Z myślą o opiece nad służącymi i robotnikami założył zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego - sercanki. Zmarł 28 marca 1924 roku w opinii świętości. Beatyfikowany w Rzeszowie 2 czerwca 1991 roku przez Jana Pawła II.

W ikonografii bł. Józef Pelczar przedstawiany jest w stroju biskupim i w mitrze.

 

Według starego martyrologium przybył z Persji do Wiecznego Miasta, aby odwiedzić groby Apostołów. Za panowania cesarza Dioklecjana zginął śmiercią męczeńską wraz ze swoją żoną Martą oraz synami: Audifaksem i Abakukiem przy Via Cornelia pod Rzymem.

 

św. Basjana bpa (+ 413),

św. Germanika m. (+ 156),

św. Jana bpa Rawenny (+ 167),

św. Kanuta króla m. (+ 1086),

bł. Marcela Spinola y Maestre bpa Sewilli kard. (+ 1906),

śwśw. Pawła, Geroncjusza, Januarego, Saturnina, Sukcesa, Juliusza, Katusza, Pil, Germany, mm. (+ IV w.),

św. Poncjana m. (+ ok. 160),

św. Wulstana bpa Worcester (+ 1095).

 

Jego pontyfikat, podczas którego umocnił i usprawnił organizacyjnie Kościół rzymski, dzieląc Wieczne Miasto na siedem dystryktów, trwał 14 lat. Za czasów Decjusza stał się ofiarą prześladowań. Poniósł śmierć męczeńską na arenie 20 stycznia 250 roku. Jego płytę nagrobną z imieniem wypisanym po grecku odkryto na cmentarzu Kaliksta w 1854 roku. Patron garncarzy.

W ikonografii Święty jest przedstawiany w papieskim stroju pontyfikalnym lub w kapie i tiarze. Czasami z gołębiem na głowie. Podanie głosi, że Fabian znalazł się na zgromadzeniu kleru i ludu, które zwołano w celu wybrania nowego papieża po śmierci Anterosa. Niespodziewanie spoczął nad jego głową gołąb. Fakt ten odczytano jako widomy znak Boży i dokonano wyboru. Jego atrybutami są: anioł z narzędzia­mi męki, krucyfiks, miecz, palma męczeńska.

 

Być może był oficerem gwardii cesarskiej. W czasie prześladowań, za wyznawanie nauki Chrystusa, umęczony “Dioklecjan kazał żołnierzom przywiązać go na środku pola i zabić strzałami z łuków. Tyle strzał tedy utkwiło w nim, że podobny był do jeża, a żołnierze przypuszczając, że już nie żyje, odeszli” - zapisał Jakub De Voragine. Na pół umarłego odnalazła go pewna niewiasta i zaopiekowała się nim. Skoro Sebastian odzyskał zdrowie i siły, ponownie udał się do cesarza, wyrzucając mu krzywdę i niesprawiedliwość wobec chrześcijan. Wówczas cesarz kazał go zabić pałkami. Był rok 288(?). Ciało męczennika wrzucone do Cloaca Maxima odnaleziono i pochowano w rzymskich katakumbach. Patron Niemiec; inwalidów wojennych, kamieniarzy, łuczników, myśliwych, ogrodników, rusznikarzy, strażników, strzelców, rannych, żołnierzy Sebastian należał przez stulecia do najbardziej znanych świętych. Poświęcono mu liczne i wspaniale dzieła. Jego męczeństwo natchnęło wielu artystów -malarzy, rzeźbiarzy, pisarzy muzyków.

W ikonografii przedstawiany jest w białej tunice lub jako piękny obnażony młodzieniec, przywiązany do słupa albo drzewa, przeszyty strzałami. Czasami u jego nóg leży zbroja. Na starochrześcijańskiej mozaice w kościele św. Piotra w Okowach w Rzymie ukazany jest jako człowiek stary z białą brodą, w uroczystym dworskim stroju. Atrybuty Świętego: krucyfiks, palma męczeństwa, włócznia, miecz, tarcza, dwie strzały w dłoniach, przybity wyrok śmierci nad głową.

 

bł. Eustochii dz. zk. (+ 1486),

św. Eutymiusza op. (+ 483),

św. Maura bpa (+ ok. 946).

 

Jedna z najbardziej popularnych świętych w starożytności. Jako 12-letnia dziewczynka, pochodząca ze starego rodu, miała ponieść męczeńską śmierć na stadionie Domicjana około 305 roku. Na miejscu “świadectwa krwi" dzisiaj jest Piazza Navona - jedno z najpiękniejszych i najbardziej uczęszczanych miejsc Rzymu. Tuż obok, nad grobem męczennicy, wzniesiono bazylikę pod jej wezwaniem, w której 21 stycznia - zgodnie ze starym zwyczajem - poświęca się dwa białe baranki. Patronka dzieci, panien, ogrodników. Według legendy św. Agnieszka, całkowicie obnażona na stadionie, została rzucona na pastwę spojrzeń tłumu. Za sprawą cudu okryła się płaszczem włosów.

W ikonografii przedstawia się Świętą z barankiem mającym nimb lub z dwiema koronami - dziewictwa i męczeństwa. Nieraz obok płonie stos, na którym ją prawdopodobnie spalono. Jej atrybutami są: baranek z nimbem lub ze sztandarem, gałązka palmowa, dwie korony - dziewictwa i męczeństwa, kość słoniowa, lampka oliwna, lilia, miecz, zwój.

 

św. Epifaniusza bpa Pawii (+ 496),

śwśw. Fruktuosa bpa, Auguriusza, Eulogiusza dk., mm. (+ ok. 260),

bł. Jana Chrzciciela Turpin du Cormier (+ 1794),

bł. Józefa Nascimbeni kpł. (+ 1922),

św. Meinrada kpt. mn. (+ 862),

św. Patroklusa m. (+ II w.),

św. Publiusza bpa Aten (+ ok. 1000).

 

 

 

Archidiakon w Saragossie. Powierzono mu opiekę nad ubogimi oraz zarządzanie dobrami diecezji. Podczas prześladowań poddany torturom, aby wyrzekł się wiary a także wydał dobra kościelne. Zamęczony 22 stycznia 304 roku. Patron Portugalii oraz leśników, drwali, rolników.

 

Urodził się i pracował w Rzymie. Doktor filozofii i teologii, magister filologii greckiej. Duszpasterz chorych, więźniów, żołnierzy i ubogich. Tworzył szkoły wieczorowe, stowarzyszenia cechowe dla robotników, sierocińce ochronki dla dziewcząt. Założyciel Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego charakteryzującego się nowatorskim programem duszpasterskim, który opiera się na współpracy świeckich i duchownych. Centralną część tego dzieła stanowią księża i bracia pallotyni oraz siostry pallotynki. Zmarł 22 stycznia z powodu choroby, której nabawił się spowiadając w zimnym kościele, oddawszy swój płaszcz żebrakowi. Papież Pius XII ogłosił Wincentego błogosławionym, a Jan XXIII świętym.

 

św. Anastazego mn. m, (+ 628),

św. Dominika op. (+ 1031),

św. Gaudentego bpa Nawarry (+ 418),

bł. Laury Nicuna (+1904).

 

W hagiografii jedyny o tym imieniu. Syn Wizygota osiadłego w okolicach Toledo. Otrzymał staranne wykształcenie. Pisarz i teolog. Pozostawił po sobie bogatą spuściznę literacką, m.in. znaną rozprawę “De virorum illustrium scriptis" - “O pismach słynnych mężów”.

 

św. Agatangela m. (+ 303),

św. Asklasa m. (+ ok.287),

św. Bernarda bpa w Vienne (+ 841),

św. Emerencji dz. m. (+ ok. 305),

św. Klemensa bpa m. (+ ok. 303),

św. Martyriusza mn. (+ VI w.),

św. Permensasa dk. m. (+ ok.110),

śwśw. Seweriana i jego żony Akwili, mm. (+ III w.).

 

Syn hrabiego Sales w Sabaudii. Studia teologiczne, biblijne i prawnicze na uniwersytetach w Paryżu oraz Padwie zakończył doktoratem. Po powrocie do domu przyjął święcenia kapłańskie, na co rodzice niechętnie udzielili mu zgody. Pracował w kalwińskim okręgu Chablais. Na murach i parkanach rozlepiał ulotki - zwięzłe wyjaśnienia prawd wiary. W epoce fanatyzmu i zaciekłych sporów objawiał wprost wyjątkowy umiar i łagodność. Jego ujmująca uprzejmość i takt spowodowały, iż nazwano go “światowcem pośród świętych”. W kontaktach między ludźmi wyznawał zasadę: “Więcej much się złapie na kroplę miodu aniżeli na całą beczkę octu". Mając 35 lat został biskupem Genewy. Stworzył nowy ideał pobożności - życie duchowe, wewnętrzne, praktykowane w klasztorach, wydobył z ukrycia, aby “wskazywało drogę tym, którzy żyją wśród świata". Ze św. Joanną de Chantal założył zakon Sióstr Nawiedzenia NMP (wizytki). Autor wielu pism zaliczanych do klasyki literatury francuskiej. Jego relikwie znajdują się w kościele Nawiedzenia NMP w Annecy. Doktor Kościoła. Patron wizytek, salezjanów i salezjanek; Annecy Chabery Genewy; dziennikarzy i pisarzy, prasy katolickiej.

Ikonografia przedstawia św. Franciszka Salezego w stroju biskupim - w rokiecie i mantolecie lub w stroju pontyfikalnym z mitrą na głowie. Jego atrybutami są: gorejąca kula ośmiopłomienna, księga, pióro, serce przeszyte strzałą i otoczone cierniową koroną trzymane w dłoni.

 

Apostoł Umbrii, biskup Foligno. Zginął jako męczennik w okresie prześladowań za cesarza Decjusza (249-251). Orędownik podczas trzęsienia ziemi. Patron diecezji i miasta Foligno.

W ikonografii św. Felicjan przedstawiany jest w paliuszu. Jego atrybutami są narzędzia męki: gwoździe, haki, obcęgi, żelazne pazury, którymi go szarpano, paliusz.

 

śwśw. Babylasa bpa Antiochii oraz Urbana, Prylidiana, Epoloniusza mm. (+ ok. 250),

bł. Markolina zk. (+ 1317),

bł. Pauli Gambara-Gosta wdowy tercjarki (+ 1315),

św. Surana op. (+ VI w.),

bł. Tymoteusza Giaccardo (+ 1948).

 

(zob. 15 stycznia)

W dniu dzisiejszym wspominany jest

i jego nawrócenie (zob. 29 czerwca). u bram Damaszku w 35 roku. O tym wydarzeniu opowiedział św. Łukasz (Dz 9) i sam Apostoł w Liście do Filipian.

 

św. Ananiasza m. (+ I w.),

św. Bretaniona bpa w Tomi (+ IV w.),

św. Emanuela Domingo y Sol kpł. (+ 1909),

śwśw. Juwentyna i Maksyma mm. (+ ok. 362),

św. Popona op. (+ 1048),

śwśw. Projekta bpa Clermont i Amaryna op., mm. (+ 676).

 

Urodził się w Listrze - ojciec był Grekiem, matka Żydówką. Wierny i oddany uczeń oraz współpracownik św. Pawia. Towarzyszył mu w podróżach apostolskich oraz w więzieniu w Rzymie (Flp 2,19-22). Apostoł Narodów wysyłał go w trudnych i poufnych misjach do gmin chrześcijańskich w Koryncie, Filippi, Tesalonikach. Dwa listy Pawiowe do Tymoteusza znajdują się w kanonie ksiąg Nowego Testamentu. Pierwszy biskup Efezu. Miał misjonować w Dalmacji i na Krecie. Tradycja głosi, że za czasów Trajana poniósł śmierć męczeńską. Kiedy Tymoteusz zaprotestował publicznie przeciwko krwawym igrzyskom, wzburzony tłum ukamienował go. Patron Krety. Relikwie Świętego przeniesiono z Efezu do Konstantynopola (356 r.), a następnie krzyżowcy (XII w.) wywieźli je do włoskiego miasta Termoli. Zamurowane, zostały odnalezione przypadkiem 7 maja 1945 roku.

W ikonografii św. Tymoteusz przedstawiany jest w tunice lub jako biskup w liturgicznych szatach. U jego stóp leżą kamienie.

 

Znany jest wyłącznie z listów św. Pawła. Pochodził z rodziny greckorzymskiej, zamieszkałej w okolicy Antiochii Syryjskiej. Jeden z najbliższych i najbardziej zaufanych uczniów św. Pawła. Towarzyszył mu w podróżach i na sobór apostolski w Jerozolimie. Paweł ustanowił go biskupem gminy chrześcijańskiej na Krecie. List Apostoła Narodów skierowany do niego należy do kanonu biblijnych ksiąg. Zmarł mając 94 lata. Patron Krety.

W ikonografii Święty przedstawiany jest w stroju biskupim. Jego atrybutem jest księga.

 

bł. Andrzeja z Peschiera zk. (+ 1485),

św. Pauli wdowy (+ 404),

św. Teogenesa bpa Hippony m. (+ ok. 258).

 

(zob. 4 stycznia).

Urodziła się w roku 1470(?) w Desenzano nad jeziorem Garda w północnych Włoszech. Wcześnie osierocona, przebywała u dalszej rodziny, zajmując się gospodarstwem. Miała 40 lat, gdy zamieszkała w mieście. Należąc do ruchu “Del Divino Amore” podjęła pracę charytatywną. Prowadziła życie pełne modlitwy i wyrzeczenia. Zyskała wkrótce taki autorytet, że zaproponowano jej prowadzenie dzieł dobroczynnych w Wenecji, a następnie w Rzymie. Trzeźwa obserwacja oraz pogłębione życie duchowe doprowadziły ją do poszukiwania nowych dróg duchowości w chrześcijaństwie. Wśród skromnych posług, jakie wykonywała, umiała odnaleźć nową rolę kobiety w społeczeństwie przekształconym przez Odrodzenie. Podjęła pracę wychowawczą, uważając, “iż nieład w społeczeństwie wywodzi się z nieładu w rodzinie”. Założyła nowy zakon - Sióstr Urszulanek - którego członkinie, nie wyróżniając się strojem, nie będąc zamknięte w klauzurze, poświęcają się wychowaniu dziewcząt, przyszłych matek. Swoim zakonnicom kazała “iść w lud". Stworzyła nowy model apostołowania w Kościele. Nie mając elementarnego wykształcenia, posiadała wyjątkową inteligencję i wielką mądrość. Pod jej duchowym wpływem pozostawała poważna część elity ówczesnych Włoch. Zmarła 27 stycznia 1540 roku.

W ikonografii Święta przedstawiana jest w habicie urszulanki z białą chustą na szyi.

 

Urodził się w 1871 roku w wielodzietnej rodzinie litewskiej, we wsi Lugine koło Mariampola na Suwalszczyźnie. Oboje rodzice umarli, gdy byt małym dzieckiem. Po paru latach nauki w gimnazjum na prawach ekstemisty zachorował na gruźlicę kości. Choroba ta gnębiła go do końca życia. Studiował w seminarium duchownym w Kielcach. Zapamiętano go jako kleryka pełnego spokoju, wewnętrznej równowagi, otwartego, pracowitego. Gdy władze carskie zamknęły seminarium, kontynuował naukę w Warszawie, następnie w Petersburgu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1898 roku. Doktorat uzyskał na uniwersytecie we Fryburgu Szwajcarskim. Powrócił do Kielc, gdzie podjął zajęcia jako profesor seminarium. Następnie rozwinął działalność społeczną w Warszawie, zakładając m. in. Stowarzyszenie Robotników Katolickich oraz gimnazjum na Bielanach. Był założycielem zgromadzenia Sióstr Ubogich od Niepokalanego Poczęcia NMP. W 1907 roku objął katedrę socjologii w Akademii Duchownej w Petersburgu. W dwa lata później wstąpił do zakonu marianów. Zreformował go, przystosowując do potrzeb współczesności. W 1911 roku został generałem zakonu, którym kierował do śmierci. W 1918 roku mianowano go biskupem wileńskim. W 1925 został arcybiskupem i wizytatorem apostolskim Litwy Zmarł 27 stycznia 1927 roku w Kownie. Beatyfikowany przez Jana Pawła II w 1987 roku. Jego relikwie spoczywają w kościele w Mariampolu. Jest jednym z patronów Litwy.

 

śwśw. Dacjusza i Reatrusa mm. (+ V w.),

św. Jana z Warneton bpa Cambrais (+ 1130),

św. Witaliana pp. (+ 672).

 

Urodził się na zamku Roccasecca niedaleko Akwinu jako syn rycerza. Wychowywał się w klasztorze Monte Cassino. Podczas studiów na uniwersytecie w Neapolu wstąpił do zakonu dominikanów, co spotkało się z dezaprobatą rodziny. Wszelkimi sposobami, włącznie z dwuletnim aresztem domowym, próbowano zmienić jego decyzję. Bezskutecznie. Dalsze studia odbył w Kolonii, przyjął święcenia kapłańskie. Wykładał na macierzystych uczelniach, w Rzymie oraz na dworze papieża Urbana IV Kaznodzieja, poeta, ale przede wszystkim wielki myśliciel, człowiek niezwykłej wiedzy, którą umiał połączyć z nie mniej wielką świętością. Powiedziano o nim, że “między uczonymi był największym świętym, a między świętymi największym uczonym” W swej skromności odmawiał kilkakrotnie propozycji zostania biskupem. Stworzył zwarty system nauki filozoficznej i teologii katolickiej, zwany tomizmem. Wywarł głęboki wpływ na ukierunkowanie zachodniej myśli chrześcijańskiej. Jego spuścizna naukowa obejmuje dziesiątki tomów. Zadziwia w nich uniwersalizm podejmowanych zagadnień, głębia i prostota wyjaśnień, błyskotliwość myśli. Św. Tomasz zmarł w drodze do Lyonu, podążając na sobór. Miał 48 lat. Jest doktorem Kościoła. Patron dominikanów, szkół katolickich, księgarni, studentów, teologów. Opiekun podczas sztormów.

W ikonografii św. Tomasz przedstawiany jest w białym habicie dominikańskim, w czarnym habicie i białym szkaplerzu. Jego atrybutami są: anioł, gołąb; infuła u nóg, której nie przyjął; kielich, kielich z Hostią, księga, laska, model kościoła, monogram IHS, monstrancja, pióro pisarskie, różaniec, słońce na piersiach, które symbolizuje jego Boską inspirację. Jego znakiem jest także Chrystus w aureoli.

 

św. Flawiana m. (+ 303),

św. Jakuba ps. (+ VI w.),

bł. Józefa Freinademetza zk. w Chinach (+ 1908),

św. Juliana bpa w Cuence (+ 1208),

bł. Juliana Maunoir ap. Bretanii (+ 1683),

św. Leonidasa m. (+ 303),

śwśw. Leucjusza, Tyrsa, Kalinika, mm. (+ ok. 250),

bł. Marii Mancini wdowy zk. (+ 1431),

św. Piotra Nolasco zk. (+ 1256),

św. Piotra Tomasza bpa m. (+ 1366).

 

Urodziła się w 1862 roku w Łowiczu. Ojciec jej był rzemieślnikiem. Mając 22 lata wstąpiła do zgromadzenia Sióstr Rodziny Maryi. Pracowała jako nauczycielka i wychowawczyni w Warszawie, Petersburgu i na Krymie. Założyła nowe zgromadzenie Misjonarek Świętej Rodziny (1905), którego celem była praca ekumeniczna na ziemiach pińskiej, białoruskiej, wileńskiej - terenach zróżnicowanych pod względem narodowościowym i wyznaniowym, a także pomoc ludziom biednym, upośledzonym, zepchniętym na margines społeczeństwa. Bolesława założyła nowe placówki swego zgromadzenia na Białorusi, w Estonii, Finlandii, Litwie, Polsce, Rosji, Ukrainie. Stawiając siostrom i sobie wzór Świętej Rodziny, naśladowała Ją w ubóstwie, umiłowaniu pracy, wytrwałości, delikatności. W jej duchowości uderza wierność woli Bożej, postawa wstawiennicza i wynagradzająca. Zmarła 29 stycznia 1946 roku w Białymstoku w opinii świętości. Beatyfikował ją w 1991 roku Jan Paweł II. Relikwie Błogosławionej spoczywają w kościele w Ratowie.

W ikonografii bł. Bolesława przedstawiana jest w habicie zgromadzenia. W dłoniach trzyma otwartą księgę.

 

św. Gildasa op. (+ 570),

św. Konstancjusza bpa Perugii m. (+ II w.),

śwśw. Papiusa i Maura żołnierzy mm. (+ 303),

śwśw. Sarbeliusza i jego żony Barbei mm. (+ II w.),

św. Sulpicjusza Sewera bpa w Bourges (+ ok. 590).

 

Pochodziła ze starego rzymskiego rodu. Mając 19 lat wstąpiła do klasztoru klarysek w Viterbo. Dopiero podczas ciężkiej choroby poznała właściwy sens swojego powołania. Po ustąpieniu choroby podjęta życic modlitwy i pokuty. Rozwijała szeroką działalność charytatywną. Nawiedzała więzienia, szpitale, przytułki, niosąc tam pomoc i spełniając najniższe posługi. Założyła dwa stowarzyszenia (1636, 1638) opiekujące się ludźmi chorymi i starymi. Jako można pani, posługująca nędzy ludzkiej, dawała wielce budujący przykład ludziom tamtego czasu. Mistyczka. Spisała diariusz duchowy. Beatyfikowana w 1726 roku, kanonizowana w 1807.

 

Był dowódcą garnizonu cesarskiego. W czasie jednej z wypraw arabskich został pojmany i wzięty do niewoli. Przez cztery lata wśród poniżeń i mąk więziono go na Cyprze. Kalif Hamn-al-Raszyd bezskutecznie usiłował go skłonić, aby przyjął islam. 30 stycznia 792 roku zamordował go rozfanatyzowany tłum świętujący zakończenie ramadanu.

W ikonografii Świętego przedstawia się z okrętem, czasami z obrazem Matki Bożej.

 

św. Aldegundy dz. (+ 684),

św. Aleksandra m. (+ 250),

św. Armentariusza bpa Pawii (+ VIII w.),

św. Barsa bpa Edessy m. (+ 378),

św. Barsymeusza bpa Edessy m. (+ pocz. II w.),

św. Batyldy królowej (+ 680),

św. Martyny dz. m. (+ III w.).

 

Syn wieśniaków piemonckich. Miał 2 lata, gdy zmarł mu ojciec. Młode lata spędził w ubóstwie. Wcześnie musiał podjąć pracę zarobkową. W 1841 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Wkrótce potem rozpoczął pracę wśród ubogiej, zaniedbanej i opuszczonej młodzieży. Szukał dla niej zatrudnienia, uczył rzemiosła, organizował szkoły elementarne, zawodowe, internaty Trosce o byt towarzyszyły działania katechetyczne, a także i rekreacyjne. “Zaniósł wiarę, nadzieję i pokój tam, gdzie samotność rodziła nędzę” (z hymnu brewiarzowego). Ten apostoł młodzieży uważany jest za jednego z największych pedagogów w dziejach Kościoła. Aby zapewnić stałą pieczę nad młodzieżą, założył rodzinę zakonną tzw. salezjanów. Jan Bosco proponował uświęcenie przez sumienne wypełnianie obowiązków. Będąc tak aktywny, potrafił odnajdywać czas na modlitwę, głębokie życie wewnętrzne. Obdarzony niezwykłymi charyzmatycznymi przymiotami, mając dar czynienia cudów (które skrupulatnie udokumentowano podczas procesu kanonicznego), pozostawał człowiekiem pokornym i skromnym. Uważał siebie za liche narzędzie Boga. Jest patronem młodzieży, młodych robotników, rzemieślników.

W ikonografii św. Jana Bosco przedstawiany jest jako kapłan w sutannie zakonnej.

 

śwśw. Cyrusa i Jana mm. (+ 303),

św. Franciszka Ksawerego Bianchi zk. (+ 1815),

św. Geminiana bpa Modeny (+ 348?),

bł. Ludwiki Albertoni wdowy (+ 1533),

św. Marceli wdowy (+ 410),

św. Metrana m. (+ ok. 250).